Sluzbeni put u inostranstvo

Shodno odredbama Zakona o radu zaposleni ima pravo na naknadu troškova za sluzbeni put u inostranstvo inostranstvu u skladu sa opštim aktom poslodavca i ugovorm o radu. Minimalni iznos naknade troškova za sluzbeni put u inostranstvo nije određen ni jednim pravnim aktom, pa je njegovo određivanje prepušteno poslodavcu – da iznos naknade za sluzbeni put u inostranstvo sam odredi opštim aktom. Poslodavac može da koristi iznose koji su propisani za državne službenike i nameštenike u Uredbi o naknadi troškova i otpremnini državnih službenika i nameštenika, a ne mora, već može sam da odredi svoje iznose u sopstvenom opštem aktu. Naknade troskova za slubeni put u inostranstvo određene pomenutom uredbom obavezujuće su za državne firme i institucije, a ne i za privatne firme.

Za dnevnicu za službeni put u inostranstvo postoji maksimalni neoporezivi iznos koji je poslodavac odredio svojim opštim aktom, a najviše do 50 evra dnevno (za putovanje u bilo koju stranu zemlju). Ako poslodavac isplati zaposlenom dnevnicu za sluzbeni put u inostranstvo u iznosu višem od maksimalno neoporezivog (50 evra), ili iznosa koji je sam odredio opštim aktom (pod uslovom da taj iznos nije viši od 50 evra), deo dnevnice za sluzbeni put u inostranstvo koji prelazi neoporezivi iznos mora da se preračuna u dinare po kursu na dan vršenja obračuna (obračun mora da izvrši odmah, a najkasnije 7 dana od završetka službenog puta u inostranstvo), da tako dobijeni dinarski iznos dela dnevnice koji prelazi 50 evra preračuna u bruto deljenjem sa koeficijentom 0,9 , da obračuna porez na dobijeni bruto iznos po stopi od 10%, da podnese PPP PD prijavu i da plati porez u roku navedenom u PPP PD prijavi.

1. Šra se podrazumeva pod izrazom ” Sluzbeni put u inostranstvo “

Pod izrazom “ Sluzbeni put u inostranstvo “ podrazumeva se :

• putovanje iz Republike Srbije u stranu državu i obrnuto
• iz jedne strane države u drugu stranu državu
• iz jednog mesta u stranoj državi u drugo mesto u stranoj državi

Ni jednim pravnim aktom nije propisano koliko može da traje sluzbeni put u inostranstvo, pa to poslodavac treba da odredi u svom opštem aktu.

2. Nalog za sluzbeni put u inostranstvo

Zaposlenom koji ide na službeni put u inostranstvo poslodavac izdaje nalog za službeni put u inostranstvo neposredno pre započinjanja službenog putovanja u inostranstvo. Nalo za sluzbeni put u inostranstvo obavezno sadrži :

• ime i prezime lica koje putuje
• naziv države i mesta u koje se putuje
• cilj putovanja
• datum polaska na put i datum povratka
• kategoriju hotela u kome je obezbeđen smeštaj (poželjno je da se navede i ime i adresa hotela)
• podatak o tome da li su obezbeđeni besplatan smeštaj i ishrana
• vrstu prevoznog sredstva kojim se putuje
• iznos akontacije koja se isplaćuje zaposlenom
• podatke o tome ko snosi troškove službenog putovanja

3. Akontacija za sluzbeni put u inostranstvo

Neposredno pre nego sto zaposleno ode na sluzbeni put u inostranstvo poslodavac treba da zaposlenom isplati akontaciju za službeno putovanje.

Naknade troškova za sluzbeni put u inostranstvo, odnosno za akontaciju i konačni obračun tog putovanja, nalogodavac (poslodavac) rezident obračunava u devizama. U slučaju isplate naknade, odnosno akontacije i konačnog obračuna troškova službenog putovanja u inostranstvu, nalogodavac rezident daje banci nalog za plaćanje (isplatu) i navodi ime i prezime lica koje službeno putuje u inostranstvo.  Ako lice iz koje ide na službeni put u inostranstvo ne preuzima efektivni strani novac u banci lično, već novac preuzima neko drugi, nalogodavac rezident u nalogu za plaćanje navodi ime, prezime i broj lične karte lica koje će preuzeti taj novac. Ako se na osnovu obračuna troškova za sluzbeni put u inostranstvo (po njegovom završetku) utvrdi da je na ime službenog putovanja u inostranstvu isplaćeno manje sredstava, razlika do iznosa ovih troškova utvrđenih konačnim obračunom tog putovanja uplaćuje se na devizni račun rezidenta – fizičkog lica koje je bilo na službenom putovanju. Ako se na osnovu obračuna troškova utvrdi da je na ime službenog putovanja u inostranstvu isplaćeno više sredstava nego što je bilo potrebno, utvrđeni višak sredstava vraća se nalogodavcu tog putovanja (poslodavcu). Ako službeno putovanje ne počne u roku od tri dana od dana isplate akontacije, primalac akontacije (zaposleni) vraća akontaciju poslodavcu.

4. Vrste troskova službenog putovanja u inostranstvo

Vrste troškova službenog putovanja u inostranstvo poslodavac treba da utvrdi optim aktom. U praksi najčešće se javljaju sledeće vrste troškova :

• troškovi smeštaja
• triškovi ishrane
• troškovi gradskog prevoza u mestu boravka u inostranstvu
• troškovi prevoza radi izvršenja službenog posla (prevoz iz Srbije u stranu zemlju, prevoz iz strane zemlje u Srbiju, prevoz iz jedne strane zemlje u drugu stranu zemlju, prevoz iz jednog mesta u stranoj zemlji do drugog mesta u stranoj zemlji)
• troškovi pribavljanja putnih isprava, vakcinacije i lekarskih pregleda
• troškovi službene pošte, telefona, telegrama, telegrafa
• takse koje moraju da se plate
• troškovi iznajmljivanja prostorija
• troškovi stenografskih i daktilografskih usluga
• drugi troškovi

5. Troskovi smestaja na sluzbenom putu u inostranstvu

Troškovi smeštaja u inostranstvu nadoknađuju se zaposlenom po priloženom računu hotela, motela isl. u kome je odseo.

6. Troskovi ishrane i gradskog (lokalnog) prevoza u mestu boravka u inostranstvu (dnevnica za sluzbeni put u inostranstvo)

Sluzbeni put u inostranstvo

Dnevnica za sluzbeni put u inostranstvo pokriva troškove ishrane i gradskog pravoza u mestu u kome zaposleni boravi. Iz dnevnice za sluzbeni put u inostranstvo ne pokrivaju se troškovi smeštaja, troškovi prevoza do odredišta u stranoj zemlji, troškovi povratka u matičnu zemlju, troškovi prevoza iz jednog grada u drugi u stranoj zemlji isl. , već samo troškovi ishrane i gradskog (lokalnog) prevoza u mestu u kome zaposleni boravi. To znači da u skladu sa Uredbom o naknadi troškova i otpremnini državnih službenika i nameštenika zaposleni nema pravo na naknadu troškova lokalnog prevoza po mestu u kome boravi. Ali pošto pomenuta uredba nije obavezujuća za privatne firme, nema smetnji da poslodavac opštim aktom predvidi naknadu ovih troškova zaposlenom. Ali treba imati na umu da se ovi troškovi smatraju delom dnevnice za sluzbeni put u inostranstvo, pa ako zbir ovih troškova i dnevnice pređe neoporezivi iznos od 50 evra, na iznos preko 50 evra mora se platiti porez.

Iznos dnevnice za službeni put u inostranstvo određuje poslodavac opštim aktom. U skladu sa Zakonom o porezu na dohodak građana maksimalni neoporezivi iznos dnevnice za službeni put u inostranstvo je 50 evra (za bilo koju stranu zemlju). Ukoliko poslodavac zaposlenom isplati na ime dnevnice iznos veći od 50 evra, dužan je da deo iznosa koji prelazi 50 evra preračuna u dinare po kursu na dan obračuna troškova (poslodavac treba da obračun troškova službenog puta izvrši odmah po povratku zaposlenog sa službenog puta, a najkasnije u roku od 7 dana i da troškove iskazane u stranoj valuti preračuna u dinare po kursu na dan obračuna troškova), zatim da dobijeni dinarski iznos dela iznosa dnevnice koji prelazi iznos od 50 evra preračuna u bruto deljenjem sa koeficijentom 0,9 , da po osnovu tako dobijenog bruto iznosa obračuna porez po stopi od 10%, da podnese PPP PD prijavu i da obračunati i prijavljeni iznos poreza plati u roku navedenom u PPP PD prijavi.

7. Početak i kraj službenog puta u inostranstvo

Zaposleni ima pravo na dnevnicu za sluzbeni put u inostranstvo od momenta početka do momenta završetka službenog putovanja u inostranstvo. Postavlja se pitanje koji trenutak se smatra početkom, a koji završetkom slubenog putovanja u inostranstvo.

• U slučaju putovanja kopnenim pravozom dnevnica za službeno putovanje u inostranstvo određuje se od časa prelaska državne granice Republike Srbije – u polasku, do časa prelaska državne granice Republike Srbije – u povratku.
• Ako se u inostranstvo putuje avionom, dnevnica se određuje od časa polaska aviona s poslednjeg aerodroma u Republici Srbiji do časa povratka na prvi aerodrom u Republici Srbiji.
• Ako se u inostranstvo putuje brodom, dnevnica se određuje od časa polaska broda iz poslednjeg pristaništa u Republici Srbiji do časa povratka u prvo pristanište u Republici Srbiji.

8. Trajanje službenog puta u inostranstvo

Zaposleni koji je na službenom putovanju u inostranstvu ima pravo na dnevnicu za sluzbeni put u inostranstvu. Iznos dnevnice za sluzbeni put u inostranstvu i vreme koje zaposleni mora da provrede na službenom putovanju utvrđuje poslodavac opštim aktom. Uobičajeno je (u skladu sa Uredbom o naknadi troškova i otpremnin državnih službenika i nameštenika) iako nije obavezujuće za privatne poslodavce da zaposleni ima pravo na punu dnevnicu za sluzbeni put u inostranstvo ukoliko na službenom putovanju u inostranstvu provrede više od 12 časova (tačnije između 12 i 24h), a na polovinu dnevnice ukoliko na službenom putovanju u inostranstvu provede više od 8, a manje od 12 časova. Dakle ako zaposleni na službenom putovanju u inostranstvu provrede 57 časova, ili drugim rečima 24h + 24h + 9h imaće pravo na dve ipo dnevnice. Ovo pravilo je obavezujuće za državne službenike i nameštenike, a nije obavezujuće za privatne poslodavce. Oni mogu da pomenutu tematiku drugačije urede opštim aktom. Najviši neoporezivi iznos cele dnevnice za jedan dan provreden na službenom putu u zemlji u trenutku pisanja ovog teksta iznosi 2.201 dinar. Ukoliko se zaposlenom isplati veći iznos pomenutog on mora da se preračuna u bruto iznos (deljenjem sa 0,9) i na tako dobijeni bruto iznod mora da se plati porez po stopi od 10%. Ukoliko zaposleni dobije polovinu dnevnice ima pravo na srazmeran iznos (polovinu) neoporezivog iznosa.

9. Troškovi prevoza na službenom putu u inostranstvu

Naknada troškova prevoza za sluzbeni put u inostranstvo (osim troškova lokalnog prevoza koji su uključeni u dnevnicu) vrši se u iznosu prema priloženim računima prevoznika koje je zaposleni doneo sa službenog puta. U troškove prevoza se pored samog prevoza priznaju i sporedni troškovi kao što su rezervacije mesta, aerodromske takse, pravoz prtljaga autobusom isl. Naravno i ovi troškovi moraju biti dokumentovani.

10. Korišćenje službenog automobila na službenom putu u inostranstvu

Zaposleni može otići na sluzbeni put u inostranstvo službenim automobilom ako je tu mogućnost predvideo poslodavac opštim aktom. Ukoliko zaposleni koristi službeni automobil za sluzbeni put u inostranstvo nema pravo ni na kakvu naknadu, već ima pravo na refundaciju troškova goriva prema priloženim računima i refundaciju svih ostalih troškova vezanih za automobil (putarina, parking …) koje je zaposleni platio takođe prema priloženim računima.

11. Korišćenje privatnog automobila na službenom putu u inostranstvu

Zaposleni može otići na službeni put u inostranstvo privatnim automobilom ako je takvu mogućnost predvideo poslodavac opštim aktom. Ukoliko zaposleni koristi svoj privatni automobil za poslovne svrhe – za odlazak na sluzbeni put u inostranstvo, ima pravo na naknadu, a najjviši neoporezivi iznos naknade iznosi 30% cene jednog litra goriva (prema priloženom računu) pomnoženo brojem potošenih litara. Ukoliko poslodavac isplati zaposlenom naknadu iznad neoporezivog iznosa, na iznos iznad neoporezivog mora se platiti porez po stopi od 10%. Iznos naknade iznad neoporezivog iznosa mora se preračunati u bruto (deljenjem sa koeficijentom 0.9) i dobijeni bruto iznos predstavlja osnovicu za obračun poreza.

12. Ostali troškovi na službenom putu u inostranstvu

Ostali troškovi koji se mogu javiti prilikom odlaska na službeni put u inostranstvo (troškovi pribavljanja putnih isprava, lekarskih pregleda, vakcinacija, poštanskih usluga, telefona, telegrafa, iznajmljivanja prostorija, iznajmljivanja vozila isl. priznaju se i nadoknađuju zaposlenom prema priloženim računima. Ukoliko poslodavac zaposlenom isplati na ime pomenutih troškova iznos veći od iznosa prema priloženim računima, dužan je da deo iznosa koji prelazi iznos na priloženim računima preračuna u dinare po kursu na dan obračuna troškova (poslodavac treba da obračun troškova službenog puta izvrši odmah po povratku zaposlenog sa službenog puta, a najkasnije u roku od 7 dana i da troškove iskazane u stranoj valuti preračuna u dinare po kursu na dan obračuna troškova), zatim da dobijeni dinarski iznos preračuna u bruto deljenjem sa koeficijentom 0,9 , da po osnovu tako dobijenog bruto iznosa obračuna porez po stopi od 10%, da podnese PPP PD prijavu i da obračunati i prijavljeni iznos poreza plati u roku navedenom u PPP PD prijavi.

13. Troškovi reprezentacije i kupovine dobara na službenom putu u inostranstvu

Na službenom putovanju u inostranstvu mogu nastati troškovi reprezentacije, kao i troškovi kupvine dobara (ali isključivo u poslovne svrhe, kao što je na primer kupovina dobara radi davanja poklona poslovnom partneru isl.). Ovi troškovi se priznaju u stvarnom iznosu po priloženim računima, ali ne po putnom nalogu za službeni put u inostranstvo, već se priznaju nezavisno od troškova službenog puta u inostranstvo. Dakle ovi troškovi se ne smeju plaćati iz akontacije koju je zaposleni dobio za službeni put u inostranstvo jer se oni ne smatraju troškovima službenog puta. Mogu se platiti na neki drugi načun. Najbolji način je pomoću platne kartice firme. Kada se zaposleni vrati sa službenog puta iz inostranstva ovi troškovi će mu se priznati (i eventualno nadoknaditi ako ih je platio iz svog džepa) po priloženim računima, ali ne kao troškovi službenog puta u inostranstvo (ne ulaze u obračun troškova službenog puta u inostranstvo), već kao nezavisni troškovi.

14. Slobodan dan zaposlenog na službenom putu u inostranstvu

Zaposleni koji na službenom putu u inostranstvu ostane duže od 6 dana ima pravo na nedeljni odmor u trajanju od 24 sata (na slobodan dan). Tog dana zaposleni ima pravo na dnevnicu, naknadu troškova smeštaja i ostalih troškova nastalih u poslovne svrhe.

NAPOMENA : Ako su računi doneti sa službenog putovanja u inostranstvo izraženi u drugoj valuti u odnosu na valutu u kojoj je izražena dnevnica u opštem aktu poslodavca (na primer dnevnica je u opštem aktu poslodavca određena u evrima, a zaposleni je bio na službenom putu u SAD i doneo račune izražene u američkim dolarima), uz podnete račune sa službenog puta u inostranstvo obavezno se mora priložiti i pismeni dokaz o kursu valute (na dan obračuna troškova službenog putovanja) zemlje u kojoj je zaposleni bio na službenom putovanju. Ako se dokaz ne priloži, troškovi službenog puta u inostranstvo se ne priznaju !!!!!

 15. Primer obračuna dnevnice i troškova za službeni put u inostranstvo

Zaposleni Petar Petrović otisao je na sluzbeni put u inostranstvo i to u Italiju.  Po povratku zaposlenog sa sluzbenog puta potrebno je izvršiti obračun troškova službenog putovanja. Sluzbeni put u inostranstvo počeo je u ponedeljak u 8:00 h kada je avion kojim je zaposleni otputovao za Rim poleteo sa beogradskog aerodroma. Sluzbeni put u inostranstvo završio se u petak u 16:00 h kada je avion kojim se zaposleni vratio sa službenog putovanja sleteo na beogradski aerodrom. U putu od firme do aerodroma u odlasku i u putu od aerodroma do firme u povratku zaposleni je ukupno proveo 9 sati. Od firme do aerodroma u odlasku i od aerodroma do firme u povratku zaposleni se prevezao taksijem. Zaposleni je na aerodromu platio aerodromsku taksu u iznosu od 1200 dinara. Prilikom obračuna troškova za sluzbeni put u inostranstvu zaposleni je podneo sledeće račune : račun za avionsku kartu u iznosu od 300 evra, račun za hotelski smeštaj na službenom putovanju u inostranstvo u iznosu od 500 evra, račun za prevoz na službenom putovanju u inostranstvo u iznosu od 100 evra, račun za poštanske usluge na službenom putovanju u inostranstvo u iznosu od 50 evra i račun za telefon na službenom putovanju u inostranstvo u iznosu od 50 evra. Takođe zaposleni je priložio račune za domaći taksi prevoz (za prevoz od firme do aerodroma i od aerodroma do firme) u ukupnom iznosu od 10.000 dinara. Dnevnica za službeni put u inostranstvo opštim aktom poslodavca određena je na iznos od 50 evra. Zaposleni je dan pre početka službenog putovanja u inostranstvo dobio akontaciju za službeno putovanje u inostranstvo u iznosu od 1500 evra. Dinarsku akontaciju za službeno putovanje u zemlji zaposleni nije dobio.

autor teksta : mast. ekon. Zoltan Seleši

Za sva pitanja možete nas kontaktirati na e-mail poslovanje.knjigovodstvo@gmail.com , odnosno putem telefona 011 697 32 03 , 069 168 28 76  i  064 168 28 76 .

Na kraju dajemo nekoliko korisnih linkova :

Poreska uprava , Narodna banka srbije , PIO fond , Lasta Beograd, Privredna komora beograda , Privredna komora Srbije,  Auto moto savez Srbije

Povratak na početnu stranu