Porodiljsko bolovanje

PRAVO NA PORODILJSKO BOLOVANJE I BOLOVANJE RADI NEGE DETETA U TRAJANJU OD JEDNE GODINE

Zaposlena žena ima pravo na porodiljsko bolovanje i bolovanje radi nege deteta u ukupnom trajanju od 365 dana (u ukupnom trajanju od jedne godine). Zaposlena žena ima pravo da otpočne porodiljsko bolovanje na osnovu nalaza lekara najranije 45 dana pre termina određenog za porođaj, a obavezno (po sili zakona) mora da otpočne porodiljsko bolovanje najkasnije 28 dana pre termina određenog za porođaj. Porodiljsko bolovanje traje od momenta kada ga je žena započela (najranije 45, a najkasnije 28 dana pre termina određenog za porođaj) do navršena tri meseca od dana porođaja, a od tog momenta (od dana kada se navršava tri meseca od dana porođaja) do isteka 365. dana od dana kog je otpočelo porodiljsko bolovanje automatski se nastavlja bolovanje radi nege deteta. Dakle porodiljsko bolovanje i bolovanje radi nege deteta čine jednu celinu koja ukupno traje 365 dana. Kao i majka, i otac deteta ima pravo da koristi porodiljsko bolovanje (otac deteta može da koristi deo porodiljskog bolovanja nakon porođaja), ali samo u slučaju kad majka iz bilo kog razloga napusti dete, ili je iz drugih opravdanih (i dokumentovanih) razloga sprečena da koristi pravo na porodiljsko bolovanje. Pravo na porodiljsko bolovanje u navedenim slučajevima otac deteta ima i u slučaju kada majka nije u radnom odnosu.

Kao što je već rečeno, kada se završi porodiljsko bolovanje (koje se završava kada istekne tri meseca od dana porođaja), zaposlena žena ima pravo na bolovanje radi nege deteta koje se automatski natavlja na porodiljsko bolovanje i traje do isteka 365 dana od dana otpočinjanja porodiljskog bolovanja. Otac deteta (u dogovoru sa majkom), po isteku porodiljskog bolovanja može da koristi bolovanje radi nege deteta, umesto majke. Pomenuti dogovor o korišćenju bolovanja radi nege deteta otac i majka moraju da zaključe pismeno, potpišu i prilože uz zahtev da bolovanje radi nege deteta koristi otac.

PRAVO NA PORODILJSKO BOLOVANJE I BOLOVANJE RADI NEGE DETETA U TRAJANU OD DVE GODINE

Zaposlena žena ima pravo na porodiljsko bolovanje i bolovanje radi nege deteta za treće i svako sledeće novorođeno dete u ukupnom trajanju od dve godine. Pravo na porodiljsko bolovanje i bolovanje radi nege deteta u ukupnom trajanju od dve godine ima i zaposlena žena koja prilikom prvog porođaja rodi troje ili više dece, kao i zaposlena žena koja je rodila jedno, dvoje ili troje dece a u narednom porođaju rodi dvoje ili više dece. Prilikom rođenja trećeg i svakog narednog deteta otac deteta ima pravo da koristi porodiljsko bolovanje u slučaju kad majka iz bilo kog razloga napusti dete, ili je iz drugih opravdanih (i dokumentovanih) razloga sprečena da koristi porodiljsko bolovanje, u trajanju od dve godine od momenta započinjanja porodiljskog bolovanja.

PRAVO NA NAKNADU ZARADE ZA PORODILJSKO BOLOVANJE I BOLOVANJE RADI NEGE DETETA

Za vreme porodiljskog bolovanja i bolovanja radi nege deteta, zaposleni ima pravo na naknadu zarade, u skladu sa Zakonom o finansijskoj podršci porodici sa decom. Sva do sada navedena prava koja imaju majka, odnosno otac novorođenog deteta, imaju i usvojitelji, hranitelji, odnosno staratelji deteta,

Pravo na naknadu zarade za vreme porodiljskog bolovanja , odnosno bolovanja radi nege deteta imaju :

1) zaposleni kod pravnih i fizičkih lica  (majka, otac, usvojitelj, staratelj, hranitelj)

2) lica koja samostalno obavljaju delatnost (majka preduzetnica, odnosno otac preduzetnik, odnosno usvojitelj, staratelj ili hranitelj preduzetnik)

Porodiljsko bolovanje

Što se iznosa (visine) naknade zarade tiče, zakon predviđa sledeće : Naknada zarade za zaposlene za vreme korišćenja porodiljskog bolovanja, odnosno bolovanja radi nege deteta utvrđuje se u iznosu prosečne osnovne zarade zaposlenog uvećane za minuli rad za period od 12 meseci koji prethode mesecu u kome je zaposleni počeo da koristi porodiljsko bolovanje. Naknada zarade za vreme korišćenja porodiljskog bolovanja i bolovanja radi nege deteta za lica koja su bila u radnom odnosu manje od 12 meseci pre meseca u kome su otpočela porodiljsko bolovanje, utvrđuje se tako što se za nedostajuće mesece kao zarada uzima 50% prosečne mesečne zarade u Republici Srbiji, prema podacima koje objavi republički statistički zavod, u mesecu koji prethodi mesecu otpočinjanja porodiljskog bolovanja. Dakle u osnovicu za obračunavanje iznosa naknade zarade za porodiljsko bolovanje i bolovanje radi nege deteta ulaze samo osnovna zarada i uvećanje zarade za minuli rad, a ne ulaze :

• uvećana zarada za rad na dan praznika, noćni rad, prekovremeni rad itd. (osim uvećanja po osnovu minulog rada koje ulazi u osnovicu)
• radni učinak (nakrade, bonusi, stimulacije isl.)
• druga primanja (topli obrok, regres za korišćenje godišnjeg odmora, terenski dodatak, naknada za korišćenje privatnog automobila u službene svrhe, solidarna pomoć, jubilarna nagrada, pomoć u slučaju smrti člana uže porodice korisnika naknade itd.)
• naknada zarade po drugim osnovama
• naknada troškova u skladu sa propisima o radu (naknada troškova za dolazak i odlazak sa posla, naknada troškova za vreme provedeno na službenom putu u zemlji i inostranstvu)
• sva druga lična primanja koja isplaćuje poslodavac.

Prema Zakonu o finansijskoj podršci porodici sa decom, iznos naknade za vreme porodiljskog bolovanja i bolovanja radi nege deteta obračunava se u visini od 100% , 60% ili 30% od osnovice (za koji smo već objasnili od čega se sastoji), u zavisnosti od toga koliko dugo je zaposlena koja je otišla na porodiljsko bolovanje, neprekidno pre odlaska na porodiljsko bolovanje, bila u radnom odnosu. U skladu sa tim zaposlenoj na porodiljskom bolovanju pripada sledeći iznos naknade zarade :

• Pun iznos naknade zarade (100% od osnovice), ukoliko je zaposlena neprekidno pre ostvarivanja odlaska na  bolovanje, bila u radnom odnosu najmanje šest meseci.
• Naknada zarade u visini od 60% od iznosa osnovice za naknadu, ukoliko je zaposlena koja je na porodiljskom bolovanju bila u radnom odnosu, neprekidno od tri do šest meseci pre odlaska na  bolovanje;
• Naknada zarade u visini od 30% od iznosa osnovice za naknadu, ukoliko je zaposlena bila u radnom odnosu, neprekidno, manje od tri meseca pre odlaska na  bolovanje.

PRIMER OBRAČUNA NAKNADE ZARADE ZA PORODILJSKO ODSUSTVO I ODSUSTVO RADI NEGE DETETA

 Porodilja koja radi u kontinuitetu već 3 godine je započela porodiljsko odsustvo (bolovanje) 1.10.2015 godine i ima pravo na pun iznos naknade zarade (100%). Osnovna zarada (bruto)  uvećana za minuli rad koju je zaposlena ostvarila u prethodnih 12 meseci koji prethode mesecu otpočinjanja odsustva, iznosi:

Zbir svih 12 osnovnih bruto zarada uvećanih po osnovu minulog rada u prethodnih 12 meseci iznosi 367.000 dinara

Prosečna osnovna bruto zarada uvećana po osnovu minulog rada u prethodnih 12 meseci iznosi :  367.000  :  12  =  30.583,33 dinara .

Sa obzirom da je radil više od 6 meseci neprekodno pre nego što je otpočela porodiljsko bolovanje, iznos naknade (u bruto iznosu)  na koju porodilja ima pravo iznosi 30.583,33 din , to jest 100% od prosečne osnovne bruto zarade uvećane po osnovu minulog rada ostvarene u prethodnih 12 meseci.

autor teksta : mast. ekon. Zoltan Seleši

Za sva pitanja možete nas kontaktirati na e-mail poslovanje.knjigovodstvo@gmail.com , odnosno putem telefona 011 697 32 03 , 069 168 28 76  i  064 168 28 76 .

U nastavku dajemo nekoliko korisnih linkova :

Poreska uprava , PIO fond , Republički zadov za zadravstveno osiguranje

Povratak na naslovnu stranu